Ixatxak 1997-2006 sarituak

1997. URTEA

SARI SOZIALA: BENITO MASA-JOSELI LOPATEGI

San Jose ikastetxeko ikasle ohiak. José Luis Lopategi 1981eko martxoaren 3an izendatu zuten Ikasle Ohien Elkarteko lehendakari, eta urtebete geroago Benito Masak hartu zuen haren lekua.

1998. URTEA

SARI SOZIALA: PATXI ZUBIETE.

Francisco Zubiete Aramburu San Jose Ikastetxeko Ikasle Ohien Elkarteko lehen lehendakaria izan zen, 1963ko martxoaren 19an hautatua.

1962ko abenduan, Ikasle Ohien Elkartea instituzionalizatu zen, bere estatutuak onartuta. Basconiako (Basauriko San Jose Ikastetxea) arte eta lanbide eskolan ikasketak egin zituzten eta ikasten jarraitzen zuten ikasleei zerbitzu bat emateko sortu zen, fabrikari lotuta jarraitu ahal izateko eta karrera amaitu ondoren zerbitzu profesionalak eman ahal izateko. Basconiako fabrika desagertzean, ideia horrek bere esanahi osoa galdu zuen eta elkartearen filosofia birplanteatu behar izan zen. Elkartearen hasierako ideia, hau da, San Jose Ikastetxeko ikasle ohien zerbitzura zegoen elkartea, alde batera utzi gabe, alderdi berri bat sortu zen. Elkartea kultur elkarte bihurtzen da.

Francisco Zubiete Aramburu San Jose Ikastetxeko Ikasle Ohien Elkarteko lehen lehendakaria izan zen, 1963ko martxoaren 19an hautatua.

KULTUR SARIA: B.E.A. CLUB DE FUTBOL

BASCONIA ESCUELA DE APRENDICES (B.E.A.) kirol kluba 1943an sortu zen. Daniel Montalbán eta Angel Lafuenteren eskutik. Hainbat urtetan kiroltasunaren garaikurra irabazi zuen, denboraldia kanporaketarik gabe amaitzen zuten taldeei ematen zitzaiena.

Bere figura esanguratsuena Cote Gainza izan zen, bere izena daraman memorialari izena ematen diona. Aipatzekoak dira, halaber, BEAren lehen gola sartu zuen Blasito Gomez, Tontxu Gomez, José Cantón Landazuri, Elorriaga, Saez, Guerrika edo Huerta, besteak beste. Urte askotan Benito Masa izan zen bere entrenatzailea.

Ezin ditugu ahaztu Fernando Baigorri, Pruden Cortazar taldeko entrenatzailea eta boxeolaria edo Jose Luis Iragorri Ugalde klubeko presidentea urte askoan.

1999. URTEA

SARI SOZIALA: ARTURO LOBO

Arturo LOBO, Clerigo de San Viator eta urte luzez Basauriko San José Ikastetxean irakasle. Karisma eta xalotasun handiko pertsona, bere ikasleek asko maite dutena. Ikastetxea utzi zuen Gasteizko misioetan zituen kezka kristauak eta humanitarioak garatzeko. Argazkian, Juitiapan (Honduras) agertzen da.

KULTUR SARIA: PETO LEZAMETA, Edurreko presidentea

Pedro Lezameta -Pete izenez ezagunagoa- Edurre ontziaren sortzaileetako bat da, eta egungo presidentea. 12 urte besterik ez zituen taldean lehen urratsak ematen hasi zenean. Izan ere, aitortu du praka luzeak jantzi zituen lehen aldia dantzarako izan zela.

Kemen eta ahalegin horrekin, Edurrek gaur egunera arte iristea lortu du, hasieran pentsaezina zen erronka. Petok dioenez, Edurren jardunean egon zen urte guztietan -12 eta 50 urte arte-, une batzuetan uzteko tentazioa izan zuen. Baina Fernando Barkin Arizko elizako erretorearen babesak aurrera jarraitzera bultzatu zuen. Izan ere, Edurrek ere krisialdiak bizi izan ditu eta desagertuko zela zirudien, baina «taldearen aldeko apustua egiten jarraitzen duten lau zorori» esker, Edurrek dantzan jarraitzen du.

2000. URTEA

SARI SOZIALA: BASAURIKO ODOL EMAILEEN ELKARTEA

Teatro Social Antzokiaren fatxadaren izkina batean, Basauriko odol-emaile guztiei, haien espiritu askatuari eta haien lan humanitarioari egindako omenaldia dago. Basauriko herri osoa biziki eskertzen diegu.

KULTURA SARIA: ROMAN GARCIA

Idazle eta margolaria Roman García González. Basauriko kronikagile eta historialaria da, eta bertako historia berreskuratzeko egindako lanagatik da ezaguna. “Basauri, mi pueblo”, “Dos sanfaustos para Basauri” eta “Basauriko antzinako” liburuen egilea da. Namorrek bezala sinatzen ditu bere koadroak, baina lagunek “Txebolao” izenez ezagutzen dute. Mikologia elkartea ere sortu zuen.

2001. URTEA:

SARI SOZIALA: BASOZELAIKO EGUNEKO ZENTROA (BASAURI)

Basauriko Basozelaiko eguneko zentroa San Vicente de Pauleko Karitateko Alabek zuzentzen dute. Zentro honetan adinekoen zerbitzuan aritzen dira, maitasuna eta ulermena eskainiz, haien duintasuna eta urteetako jakinduria errespetatuz.

KULTUR SARIA: URBIKO (BASAURI) FORJA ALBERDI TAILERRA.

Alberdi Forja y Diseñok 50 urte daramatza forja artistikoaren munduan. Basaurin jaio zen, Juan Alberdiren eskutik, familiako artisautza tailer gisa, eta gaur egun bere seme Jon Alberdi da negozioa betikotzen duena. Bere bizitzako bost hamarkadetan, negozioa lan tradizionalagoak egitetik (barnealdeko eta kanpoko barandak, burdin hesiak, altzariak, lanparak edo ateak) apaingarriagoak egitera igaro da, hala nola Erandioko “Estelaren Barrutik” edo Basauriko “El Lanzador de Recuerdos” hiri-eskulturak eta formatu txikiagoko “Orbital” seriea.

2002. URTEA

SARI SOZIALA: BASAURIKO EMAKUME ALARGUNEN ELKARTEA

Dirección: Lonja de Arizgoitiko plaza (soportales). 48970 BASAURI.

Emakume askok, alargun geratu ondoren, bakartzeko joera dute, eta Elkartearen lana oso garrantzitsua da. Egoera horretatik igaro diren, gertatzen ari denagatik ulertzen duten eta etapa berria pixkanaka onartzen, sozializatzen eta besteei irekitzen laguntzen dieten beste emakume batzuen laguntza eta laguntza. Elkarteak laguntza, ulermena, aholkularitza eta, batez ere, denbora eskaintzen die.

KULTUR SARIA: LINO AYESTA 

Lino Ayesta Goikoetxea, idazle eta poeta. 1921ean jaio zen Zeberioko Zubiondo auzoan. Basaurin bizi izan zen eta Praderako lantegian lan egin zuen.

1995ean, Basauriri buruzko poesia liburu bat idatzi zuen euskaraz, “Basauriko Bizipen eta istorioak” izenekoa. Bere beste lan batzuk “Gure izkuntzaren mugatik” (1992) eta “Ikusiak eta entzunak” (1997) dira.

2003. URTEA

SARI SOZIALA: IÑAKI RODRIGUEZ, BASAURIKO BABES ZIBILAREN sortzailea

Iñaki Rodríguez izan zen 1989an Basaurin Babes Zibila martxan jartzearen arduraduna. “Erantzun koordinatua eta berehalakoa funtsezkoa da larrialdi-egoeretan ondorioak murrizteko”, eta Basauriko Babes Zibilak beti erakutsi du prest dagoela. Hala ere, beti da garrantzitsua tokiko talde honentzat boluntario gehiagoren beharra azpimarratzea. Izan ere, duela laurogeita hamarreko hamarkadan 50 basauritar inguru izan ziren interesik gabe laguntzeko prest.

KULTUR SARIA:BASAURIKO KORALA

50 urte baino gehiagoko bizitza aktiboarekin, Basauriko Koral Elkarteak aintzatespen handia lortu du abesbatzen panoraman. Adin ezberdinetako 45 gizon eta emakumek osatzen dute, eta kezka komun bat dute: musikarekiko maitasuna.

Euskal Herriko zein Euskal Herritik kanpoko musika korala sustatzea du helburu, kontzertu, lehiaketa, lehiaketa, CD eta abarren bidez. Errepertorio oso zabala dute, polifonia, folklore nazional eta internazionaletik hasi eta musika garaikide eta abangoardistaraino.

Musika-prestakuntza etengabea dute (ahots-teknikako eskolak, musika-interpretazioko eskolak, etab.), eta 1998tik zuzendaria den Ius Pérezen eskutik entseatzen dute.

2004. URTEA

SARI SOZIALA: BASAURIKO KARTZELA PASTORALTZA

Boluntarioen eta profesionalen talde anitza dira, eta espiritualtasun kristaua oinarri hartuta, presoak gizarteratzeko lan egiten dute, hainbat hezkuntza-proiekturen bidez.

Presoekin eta haiekin lan egitearen aldeko apustua egiten dute; izan ere, kolektibo horrek bazterkeria- eta marjinazio-egoera bizi eta konplexuagoak ditu hainbat arazoren aurrean: droga-mendetasunak, gaixotasun fisiko eta mentalak, migrazio-arazoak, familiaren babesik eza, lan-esperientziarik eta/edo -prestakuntzarik eza, analfabetismoa, era guztietako diru-sarrerarik eza, auzo degradatuetako kide izatea, tratu txarrak, hezkuntza-gabeziak…

KULTUR SARIA: PATXI IBARRA, INDARTSU DANTZAREN SORTZAILEA

50eko hamarkadan txistulari talde bat sortu zen San Migelen Patxi Ibarra morgatarraren eskutik. Ondoren, funtsezko pieza izan zen Basauriko bi dantza talde zaharrenetako baten sorkuntzan eta hedapenean.

2005. URTEA

SARI SOZIALA: BASAURIKO EMAKUMEEN ELKARTEA

Basauriko Udaleko Berdintasun Kontseiluko kide da, eta 2001ean eratu zen. Kontseilu sektoriala da, eta Toki Araubidearen Oinarriak arautzen dituen Legean aurreikusita dago. Antolatutako emakumeen mugimenduaren eta erakundearen arteko elkarrizketa-gunea izan nahi du.

Legeek emakumeen eta gizonen arteko eskubide-berdintasuna aldarrikatzen duten arren, praktikan, emakumeen eskubideak errespetatzen ez diren egoerak daude: lanean, kalean edo gure etxean bertan. Egoera horiek salatzea eta pairatzen dituzten emakumeei laguntzea da elkarte honen helburua.

KULTUR SARIA: “DESMON” KULTUR ETXEKO JARDUERA ARTISTIKOEN ZUZENDARIA

José Miguel Gaztelu, «Desmon» bezala ezagunagoa, Kultur Etxeko jardueren arduraduna. Sariak «1978tik tokiko kultura bultzatzeko garaian beti kanoiaren oinean egon den pertsona» dela aitortzen du.

2006. URTEA

SARI SOZIALA: ELIKAGAIEN BANKUA

Bizkaiko Elikagaien Bankua (BEB) boluntarioek eratu zuten 1995ean, autonomoa da eta bere kudeaketan erabat independentea. Bizkaia du jarduera-eremu, eta Eusko Jaurlaritzak “Onura Publikoko Erakunde” izendatu du.

Bankuaren jarduerak borondatezkoak dira, eta ez dute inolako konpentsazio ekonomikorik. Elikagaiak kontu handiz tratatzen dira, sailkatu eta biltegiratu egiten dira, haien kalitatea kontrolatuz eta osasun-arauak errespetatuz. Onuradunek konpromisoa hartzen dute jasotako elikagaiak ez merkaturatzeko eta hirugarrenei ez lagatzeko. Bizkaiko Elikagaien Bankuak Basaurin eta Mercabilbaon dauden bi biltegi erabiltzen ditu bere jardueretarako.

KULTURA SARIA: JOSE ALFONSO ANTEQUERA, AGINTZARI HERRIKO DANTZA TALDEA.

Agintzari Dantza Taldea 1975ean sortu zen Pozokoetxeko Guztiok Bat auzo elkartearen ekimenez. Hasiera-hasieratik, dantza eta melodiak bere horretan egikaritzea ez ezik, Euskal Herriko folklorearen eta kulturaren arloko ikerketa-lana ere izan du helburu Agintzari taldeak. Era berean, bere ikerketa atalaren lanari esker, talde honek dokumentazio zentro garrantzitsu bat dauka, euskal geografia osoan kontsulta ugari egiteko erabili izan dena eta erabiltzen dena.